Op één been kun je niet lopen

Hyperspecialisten kennen we al langer vanuit de medische wereld. De orthopedisch chirurg die zich heeft gespecialiseerd in schouders of juist in enkels is geen uitzondering maar regel. In het bedrijfsleven zien we ook een opkomst van hyperspecialisten: bedrijven en zelfstandig professionals specialiseren zich op één activiteit of product. Zo zijn er zelfstandig professionals in de ICT die zich hebben gespecialiseerd in ERP 2.0 implementatie of in Agile systeemontwikkeling. Maar waar wil je als zelfstandig professional staan op de schaal van generalist tot hyperspecialist?

Prijs- kwaliteitverhouding
Het bedrijfsleven zoekt voortdurend naar efficiency en kwaliteitverbeteringen. Dit resulteert in flexibele inzet en een grotere vraag naar hoogopgeleide en gecertificeerde hyperspecialisten. Deze ontwikkeling wordt aangewakkerd door de opkomst van internet, smartphones en social media, waardoor zelfstandig professionals snel en effectief werk kunnen leveren. De mate van uitbesteding is afhankelijk van het soort project. Als er gecertificeerde, expliciete kennis nodig is, die aanvullend is op de kennis die de opdrachtgever al in huis heeft, wordt er steeds vaker gekozen voor een externe hyperspecialist. Zij kunnen in een fractie van de tijd meer toegevoegde waarde leveren.

Met deze opkomst van hyperspecialisten lopen zelfstandig professionals met meer generieke kennis het risico op de bank te blijven zitten. Het bijhouden van kennis op verschillende vlakken is nu eenmaal tijdrovender en dus duurder dan het bijhouden van kennis op één specifiek gebied, zoals de hyperspecialist dat doet.
Toch blijft er ook behoefte aan generalisten, maar dan wel in een andere rol. Zij zijn het die de verbindingen kunnen leggen tussen diverse hyperspecialisten. De generalist wordt steeds meer de regisseur van het project, hij selecteert en betrekt de juiste specialisten, al dan niet in samenwerking met een intermediair. Anderzijds is er in sommige niche sectoren, waar slechts weinig hoogopgeleide gecertificeerde specialisten te vinden zijn, zoals specialisten met Basel III kennis, sprake van een prijselasticiteit van de vraag; de prijs van de hyperspecialist stijgt door schaarste.

Keuze
Hyperspecialisten kiezen vaker voor niches, omdat ze meer willen verdienen. Daarmee wedden ze op één paard, ze worden bijvoorbeeld open source specialist. Maar is het in de huidige economie wel zo verstandig om hyperspecialist te zijn en slecht een zeer smal vakgebied te hebben? Loop je dan niet te veel opdrachten mis? De keuze tussen generalist/regisseur of specialist/nichespeler is dus een actueel en relevant vraagstuk.

Waar de superspecialisten in de medische wereld zelf geen opdrachten hoeven binnen te halen, omdat ze meestal in een maatschap werken binnen het ziekenhuis, er altijd patiënten zijn die hun medische hulp nodig hebben en het niet ongewoon is dat specialisten naar elkaar doorverwijzen, ligt dat in het bedrijfsleven anders. Hier zijn nog nauwelijks samenwerkingsverbanden tussen zelfstandig professionals te vinden. De zelfstandig professional staat keer op keer weer alleen voor de uitdaging om nieuwe opdrachten binnen te halen. En in de veranderende economie waarbij de concurrentie groeit (er komen steeds meer zelfstandigen, Nederland telde in het vierde kwartaal van 2011 circa 739.000 zzp’ers, aldus het CBS) en de pool van opdrachtgevers beperkt is, wordt dit steeds lastiger.

Slim ondernemen
Een zelfstandig professional die in de huidige economie slim onderneemt, is niet alleen een netwerker. Hij focust zich ook op twee kernspecialiteiten, in plaats van op slechts één. Het liefst hebben deze twee kernspecialiteiten met elkaar te maken. Bijvoorbeeld een ERP-specialist die ook de capaciteit heeft om CRM adviezen te geven. Het voordeel van deze strategie is dat wanneer de ene niche even wat minder loopt je altijd terug kunt vallen op de ander, zonder dat je een totaal nieuw vak hoeft bij te leren. Op één been kun je immers niet lopen. Het hebben van twee kernspecialismen maakt je nog niet tot generalist, maar vermindert wel het risico zonder opdracht te komen zitten.

https://www.hrbase.nl/profiles/blogs/op-n-been-kun-je-niet-lopen