Niet de grootste organisatie wint, ook niet de slimste maar de meeste wendbare

Je richten tot honderd wetenschappers, daar wordt de wereld niet mooier van. Met deze gedachte besloot Prof. dr. ir. Jan Rotmans – hoogleraar, activist & wetenschapper – zijn bereik te vergroten. Zich te richten op mensen die openstaan voor transitie maar nog niet goed weten wat ze ermee moeten doen. Om dit te realiseren schreef hij diverse boeken, waaronder ‘Omwenteling’. In het ZP Radio programma HoofdZaken gaat hij hierover in gesprek met Sebas Krijgsman en Natasja Spooren. Daarnaast licht hij toe hoe verandering in gang gezet kan worden en wat dat voor impact heeft.

“Wie wezenlijk wil veranderen, moet eerst tot stilstand komen.”
– Prof. dr. ir. Jan Rotmans – hoogleraar, activist & wetenschapper

Fascinerende transitie-expeditie

Rotmans legt uit dat veel mensen het gevoel hebben de grip op hun eigen leven kwijt te raken. “We raken overprikkelt, zeker door social media. Daarnaast voelt iedereen dat er weer een nieuwe crisis aankomt. We zijn er bang voor, maar misschien helpt dit wel. Het dwingt ons namelijk anders na te denken.” Hij benadrukt dat ook de maatschappelijke omwenteling zorgt voor onrust. Hierdoor wordt gezocht naar een baken en richting. Om te helpen schreef Rotmans het boek ‘Omwenteling’. “In mijn boek maak ik de verbinding tussen hoofd, hart en handen met aansprekende verhalen van mensen die een persoonlijke transitie durfden aan te gaan. Het is geen receptenboek ‘hoe ga ik om met transities’, maar het geeft wel meer besef dat het anders moet én kan”, vertelt Rotmans. Hij vervolgt: “Gedrag veranderen hoeft niet in grote stappen. Begin klein en als het lukt? Ga het vieren!”

Stilstaan in beweging

Op het moment van de uitzending is Rotmans net terug uit Ibiza, waar hij – samen met Emmely Lefèvre en Lotte van Hall een transitietraining verzorgde. “De training Moveren is een vijfdaagse reis naar transformatief leiderschap. Dit programma richt zich op ondernemers en professionals die voor een nieuwe uitdaging staan of zichzelf willen ontwikkelen”, legt Rotmans uit. Hij vervolgt: “Wij coachen de deelnemers een andere kant van zichzelf te ontdekken. Door na te denken over wie je echt wil zijn en wat je echt wil doen. De eerste editie was heel intensief en emotioneel, maar het is ontzettend mooi om te zien wat zo’n reis met mensen doet!”

“Mensen besteden meer tijd aan het plannen van hun vakantie dan aan hun leven.”
– Prof. dr. ir. Jan Rotmans – hoogleraar, activist & wetenschapper

Samenleving krijgt ander fundament

Volgens Rotmans is veranderen niet alleen voor individuen belangrijk, ook bedrijven zullen in beweging moeten komen. “Disruptieve innovaties – zoals blockchain, digitalisering, robotisering, automatisering, kwantum computing – brengen enerzijds kansen, maar anderzijds vraagt het ook om een permanent verandertraject. Er komen nieuwe spelers en verdienmodellen, daartoe moet jij je verhouden anders besta je niet meer over 10 jaar”, aldus Rotmans. Hij maakt zich vooral zorgen dat niet iedereen klaar is voor verandering en voorspelt dat drie van de vijf bedrijven het niet gaan redden. In zijn optiek zullen alleen wendbare organisaties een succes blijven. “Wendbaar ben je als je een lerende organisatie bent, die prikkels van buiten om kan zetten in een verdienmodel en eenvoudig georganiseerd is, er gewerkt wordt op vertrouwen en de klant centraal gesteld wordt.”

De volledige radio-uitzending met Jan Rotmans kun jij hieronder beluisteren.

Bezoek de website van ZP Radio voor eerdere uitzendingen van HoofdZaken.