Flextrendmaand: Hugo-Jan Ruts over 2019

Het ZP Radio programma HoofdZaken staat in december in het teken van ‘Trends in 2019’. Na Wet DBA-expert Boris Emmerig en flexstrateeg Wim Davidse is het deze week de beurt aan Hugo-Jan Ruts. Als initiatiefnemer van de kennisplatformen ZiPconomy en NEXTconomy is hij uitstekend op de hoogte van het reilen en zeilen van de flexibele arbeidsmarkt. Niet voor niets adviseert hij organisaties en bemiddelingsbureaus over ontwikkelingen in de flexmarkt. Daarnaast geeft hij trainingen en lezingen, over de flexibilisering van organisaties en de arbeidsmarkt. Sebas Krijgsman en Paul van Leeuwen vroegen hem naar drie belangrijke pijlers in 2019: de Wet DBA, de Wet Arbeidsmarkt in Balans én de platformeconomie.

Ruts neemt ons mee in de status van de flexibele arbeidsmarkt: “De groei van zelfstandigen wordt naar beneden gepraat, zowel door de media als door partijen die de status-quo willen behouden. Denk bijvoorbeeld aan vakbonden en pensioenfondsen die gebonden zijn aan vaste contracten.” Volgens Ruts is dit een van de belangrijkste oorzaken dat innovaties flink achterlopen. “Bij het kopen van een huis wordt nog steeds om een vast contract gevraagd. Het regeerakkoord is wel ambitieus, maar loopt vervolgens vast op de polder vanwege de oppositie. Zo kom je nooit verder.”

“De dynamiek op de arbeidsmarkt groeit harder dan wat ze in Den Haag bedenken.”
Hugo-Jan Ruts – ZiPconomy

Wet Arbeidsmarkt in Balans
Dat wetgeving en beleid achterlopen is ook zichtbaar bij de discussie rondom de Wet Arbeidsmarkt in Balans. Over deze wet is het laatste woord dan ook nog niet gerept. Ruts: ”Er zitten allerlei scherpe randjes aan. Neem als voorbeeld de proeftijd van vijf maanden. Dit is veel te lang. Het hele idee van vast en flex bij elkaar krijgen valt of staat niet met deze periode. Beleid en praktijk hebben altijd van elkaar af gelegen, maar het gat lijkt alleen maar groter te worden. Het zijn enkel pleisters op een discussie van twee jaar geleden.”

Ruts stapt vervolgens over op de Wet DBA, waar ook veel strubbelingen voorbij komen. “De vervanging van de Wet DBA is een trekharmonica geworden. Een deel wordt nu ingevoerd, een deel pas later. Met de nu uitgewerkte gezagscriteria, die vanaf 1 januari 2019 gaan gelden, zet de Belastingdienst piketpaaltjes die wellicht geruisloos hun weg gaan vinden in een webmodule”, aldus Ruts.

“De Wet DBA geeft geen antwoord op bijvoorbeeld de platformeconomie.”
Hugo-Jan Ruts – ZiPconomy

Platformeconomie
De platformeconomie zorgt ervoor dat intermediairs op een andere manier worden vormgegeven. Maar wat is de platformeconomie? Het omvat alle economische activiteiten van aanbieders en gebruikers die worden gefaciliteerd door een digitaal platform. Ze bieden transparantie in vaak ondoorzichtige markten, ontsluiten ongebruikte capaciteit tegen vaak lagere prijzen en de kwaliteit wordt gegarandeerd met beoordelingssystemen. “Voor producten zijn platformen logisch, maar ook arbeid kan steeds vaker via een app besteld worden. Toch wordt deze vorm ook vaak als product aangeboden.” Ruts licht dit toe aan de hand van een voorbeeld: “In Indonesië is er een platform met ongeveer 6.000 professionals die bemiddelt in IT. Opvallend is dat je geen arbeid inhuurt, maar een website, SEO-campagne of app bestelt. Als je iets nodig hebt, gaat het natuurlijk om mensen maar de oplevering is een product. Het platform staat garant voor het eindproduct.”

“Wij kijken nog heel veel naar poppetjes en organiseren, maar te weinig naar output.”
Hugo-Jan Ruts – ZiPconomy

Passen nieuwe regels bij je manier van werken?
“Zelfstandig professionals moeten niet de hoop hebben dat de VAR nog terugkomt. In het loop van het jaar zal duidelijk gaan worden hoe er onderscheid gemaakt gaat worden tussen wat werken als zelfstandige en als werknemer is. Bijvoorbeeld met een beperking in de duur van de opdracht. Vervolgens kan de zelfstandig professional bij zichzelf te rade of de zzp-constructie dan wel voor hem/haar is weggelegd”, legt Ruts uit.

Beluister de volledige radio-uitzending met Hugo-Jan Ruts hieronder.

Bekijk op de website van ZP Radio ook eerdere uitzendingen van HoofdZaken.