Aantonen zelfstandigheid per sector

Het aantal zzp’ers in Nederland is de laatste jaren erg gegroeid. Volgens recent onderzoek van CBS en TNO is de belangrijkste reden voor een nieuwe zzp’er om als zelfstandige te starten het feit dat ze ‘een nieuwe uitdaging zochten’. Slechts 12% geeft een negatieve motivatie als reden dat ze zijn gestart als zelfstandige: ‘ik kon geen geschikte baan vinden als werknemer’.

Ondanks de positieve cijfers is het aantal schijnzelfstandigen de afgelopen jaren ook toegenomen, al wordt dit niet snel toegegeven door de betrokkenen. Zzp’ers worden gezien als schijnzelfstandige wanneer zij feitelijk verkapt in dienst zijn bij een opdrachtgever. De overheid wil dit soort schijnzelfstandigheid aanpakken en kwam met de VAR webmodule.

VAR webmodule
Met deze webmodule kan op ieder gewenst moment online de beoordeling door de Belastingdienst van de (verwachte) feiten en omstandigheden van de arbeidsrelatie worden getoetst. Dus in plaats van beoordeling achteraf kan ook vooraf de relatie worden bekeken.
De VAR Webmodule verschuift het risico wat betreft arbeidsrelatie naar de Opdrachtgevers én de Zelfstandig Professionals. Zij dienen dan ook per opdracht een contract over hun arbeidsrelatie op te stellen en te tekenen. Als de werkzaamheden in overeenstemming met deze feiten en omstandigheden worden verricht, bestaat geen risico op een naheffing loonheffingen voor de Opdrachtgever.

Bewijs van Ondernemerschap
Opdrachtgevers zijn niet blij met de VAR webmodule, dit levert een hoop extra administratie op én ze worden mede verantwoordelijk gemaakt voor de zelfstandigheid van de professional die ze inhuren. FNV Zelfstandigen, Stichting ZZP Nederland, Zelfstandigen Bouw en Platform Zelfstandige ondernemers (PZO) zijn ook niet blij met de webmodule. De zzp-organisaties zijn van mening dat het huidige VAR-systeem ondernemerschap onvoldoende stimuleert en te weinig doet om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Dit laatste is frappant omdat dit juist de reden was voor de invoering van de VAR webmodule.

De vier partijen hebben een alternatief ontwikkeld voor het huidige VAR-systeem: het “Bewijs Van Ondernemerschap” (BVO). Het BVO bevat de volgende elementen:

• Er komt één Bewijs van Ondernemerschap; de vier VAR-verklaringen worden overbodig
• Beoordeling en zekerheid vooraf over het ondernemerschap
• Bestrijding van schijnzelfstandigheid
• Adequate voorlichting aan startende zelfstandig ondernemers

Aantonen zelfstandigheid per sector
Het is goed om te zien dat bovenstaande partijen elkaar vinden en met een voorstel komen wat betreft de VAR problematiek. Ook wij van HeadFirst denken mee in deze discussie en pleiten voor een oplossing wat betreft het aantonen van zelfstandigheid per sector. Het is onmogelijk, zo blijkt wel uit de kritiek op de VAR webmodule en het uitstel daarvan tot 2015, om een regeling op te zetten die voor alle sectoren aanvaardbaar is. De schilders hebben misschien wel drie opdrachtgevers per week, terwijl een IT manager er één per jaar heeft. Met een oplossing per sector wat betreft zelfstandigheid en het aantonen daarvan hoef je niet meer de schilders, de zorgverleners, de hartchirurgen en de IT-ers ‘op één hoop te gooien’. Zo kunnen echte ondernemers op maat worden begeleid en schijnzelfstandigheid hard worden aangepakt.